Powstania narodowo-wyzwoleńcze

 

POWSTANIA NARODOWOWYZWOLEŃCZE - TABELA

Zestawienie pięciu powstań, by móc łatwiej porównać zbrojne próby odzyskania niepodległości, mnogość przyczyn i skutków, różnorodny charakter walk.

Gdzie mogę znaleźć więcej informacji?
1. Insurekcja kościuszkowska - rocznica insurekcji kościuszkowskiej
2. Powstanie listopadowe - rocznica wybuchu powstania
3. Powstanie krakowskie i rabacja galicyjska Rabacja galicyjska, czyli powstanie krakowskie - tekst Newsweek
4. Wiosna Ludów na ziemiach polskich - powstanie wielkopolskie 1848 
5. Powstanie styczniowe - http://powstaniestyczniowe.nck.pl   Filmik


Powstania
Insurekcja kościuszkowskaPowstanie listopadowePowstanie krakowskie i rabacja galicyjskaWiosna Ludów na ziemiach polskichPowstanie styczniowe
Czas24 III – 4 XI 179429/30 XI 1830 – IX 183120/21 II – 2 III 1846III – IV 184822 I 1863 – wiosna 1864
ZasięgOkolice Krakowa, Warszawy, LitwaKrólestwo Polskie, LitwaWolne Miasto Kraków
i okręg krakowski
Wielkie Księstwo PoznańskieKrólestwo Polskie, Litwa
Przyczyny- II rozbiór Polski
redukcja wojska Rzeczypospolitej o połowę oraz przymusowy werbunek zredukowanych do wojska rosyjskiego i pruskiego
- niezadowolenie
z rządów wielkiego księcia Konstantego
- tłumienie wszelkich przejawów opozycji
- łamanie konstytucji Królestwa
- rozwój ruchu spiskowego w Galicji
- wzrost ciężarów feudalnych
- antyszlachecka propaganda austriacka prowadzona we wsiach galicyjskich
- Wiosna Ludów
w Europie (szczególnie Prusy)
- chęć odzyskania niepodległości



- zapowiedź branki
- osłabienie Rosji po wojnie krymskiej
- nadzieje na sukces po zjednoczeniu Włoch
- działania tajnych ugrupowań niepodległościowych
- brak poparcia społecznego dla polityki Aleksandra Wielopolskiego
Przebieg- III akt insurekcji ogłoszony na krakowskim rynku
Wolność, Całość
i Niepodległość”
- Uniwersał Połaniecki
- 4 IV Racławice (kosynierzy)
- Szczekociny, Maciejowice
- rzeź Pragi
- noc listopadowa
(spisek podchorążych
P. Wysockiego)
- detronizacja Mikołaja I
- bitwy: Stoczek, Grochów, Ostrołęka
- powstanie Rządu Narodowego i wydanie manifestu znoszącego przywileje stanowe
i m.in. pańszczyznę
- wybuch rabacji galicyjskiej Jakub Szela
- bitwa pod Gdowem
- nieskuteczne próby namówienia władz pruskich do wspólnego wystąpienia przeciw Imperium Rosyjskiemu
- drobne wystąpienia zbrojne



- walki partyzanckie, nękanie Rosjan wojną podjazdową
- ok. 200 tysięcy powstańców (jednorazowo k. 30 tys.)
- ok. 1200 potyczek m.in. Miechów, Krzykawka, Maczki (Sosnowiec), Żyrzyn
Skutki- III rozbiór Polski
- zesłania na Syberię
- konfiskaty majątków



- liczne aresztowania
- zesłania na Syberię
- zniesienie konstytucji
z 1815 r.
- likwidacja autonomii
- rusyfikacja
- Wielka Emigracja
- wcielenie Wolnego Miasta Kraków do Austrii
- aresztowania
- konfiskaty majątków
- germanizacja
- zniszczenie wielu dworów szlacheckich przez chłopów
i wymordowanie rodzin wielu powstańców
- pogłębienie niechęci między szlachtą
i chłopami
- włączenie Wielkiego Księstwa Poznańskiego do Prus
- likwidacja odrębności
- represje
- liczne aresztowana
i zesłania na Syberię (ok. 38 tys.)
- terror na Litwie (Wieszatiel)
- Kraj Przywiślański
- rusyfikacja
- konfiskaty majątków
- uwłaszczenie chłopów na warunkach korzystniejszych niż
w pozostałych zaborach
Dowódcy- Tadeusz Kościuszko
- Tomasz Wawrzecki
- Józef Chłopicki
- Jan Skrzynecki
- Jan Krukowiecki
- Maciej Rybiński

"Chłop nas zdradził, skrzynka przyskrzyniła, kruk oko wydziobał, ryba zatopiła"
- Jan Tysowski
- Ludwik Gorzkowski
- Aleksander Grzegorzewski
- Ludwik Mierosławski
- Walenty Stefański
- Ludwik Mierosławski
- Marian Langiewicz
- Romuald Traugutt

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Napoleon Bonaparte

Powstania XIX w. zadanie